WYKONANIE DODATKOWEJ INSTALACJI NIE OBJĘTEJ POZWOLENIEM NA BUDOWĘ

W miesięczniki „Inżynier budownictwa” nr. 4/2018 str. 15 ukazała się następująca odpowiedź na pytanie czytelnika

„Zwracam się z prośbą o interpretację art. 29 ust. 1 pkt 27 Prawa budowlanego. Fragment przywołanego przepisu:„1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa:(...)

27) instalacji elektroenergetycznych, wodociągowych, ka­nalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomunika­cyjnych wewnątrz użytkowanego budynku;”.

Czy w trakcie prowadzenia prac budowlanych objętych prawomocną decyzją pozwolenia na budowę w zakresie zmiany sposobu użytkowania w budynku można bez zmia­ny pozwolenia na budowę wykonać prace polegające na dodatkowej budowie instalacji klimatyzacyjnej nieobjętej prawomocnym pozwoleniem na budowę.

Z zasady w czasie prowadzenia prac budowlanych w bu­dynku wznoszony obiekt nie może być „użytkowany”, a taki warunek wskazuje właśnie ustawodawca jako konieczny, by można było wykonać (wybrane) prace instalacyjne bez uzy­skania pozwolenia na budowę.

Wyjaśnienie: Komentowany przepis art. 29 ust. 1 pkt 27 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, dalej: Pb (Dz.U. z 2017 r. poz. 1332 z późn. zm.), ulega częstym zmianom, które warto przytoczyć, aby wykazać, jak trudno uzyskać zakładany efekt w postaci jasnego i jednoznacznego przepisu, niebudzącego jakichkolwiek wątpliwości.

Do dnia 26 września 2005 r. budowa wszystkich instalacji wy­magała uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Począt­kowo z obowiązku uzyskania takiej decyzji zwolniono wyłącznie budowę instalacji telekomunikacyjnych w obrębie budynków będą­cych w użytkowaniu (por. Dz.U.z2005r. Nr 163, poz. 1364). Następnie z dniem 28 czerwca 2015 r. rozszerzono zakres instalacji niewymagających uzyskania pozwolenia na budowę o instalacje elektroener­getyczne, wodociągowe, kanalizacyjne i cieplne z zastrzeżeniem, że mają to być instalacje wewnątrz budynku (por. Dz.U. z 2015 r. poz. 443), bez zastrzeżenia, że ma być on użytkowany.

Obecna treść art. 29 ust. 1 pkt 27 Pb, zgodnie z którą pozwolenia na budowę nie wymaga budowa instalacji elektroenergetycznych, wo­dociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, klimatyzacyjnych i telekomu­nikacyjnych wewnątrz użytkowanego budynku, obowiązuje od dnia 1 stycznia 2017 r. Została ona wprowadzona przepisami ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu po­prawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz.U. poz. 2255). Co istotne, rozszerzono jej zakres o instalacje klimatyzacyjne. Nowa treść przepisu miała też się przyczynić do rozwiania wąt­pliwości wynikających z wcześniejszego jego brzmienia przez doprecyzowanie, że zwolnieniu z obowiązku uzyskania pozwo­lenia na budowę i zgłoszenia podlegają jedynie instalacje w użyt­kowanych obiektach budowlanych, a nie nowo budowanych. Jak wynika z pytania, nowa treść komentowanego przepisu nadal budzi jednak wątpliwości, chociażby w zakresie możli­wości skorzystania z tegq przepisu w sytuacji dokonywania zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego

W celu wyjaśnienia tego zagadnienia należy wyjść od pojęcia „użytkowanie obiektu budowlanego". Przepisy ustawy Pb nie wpro­wadziły definicji tego pojęcia, określają natomiast moment, z któ­rym można rozpocząć legalnie użytkowanie obiektu. Zgodnie z art. 54 Pb zasadą jest, że do użytkowania obiektu budow­lanego, na którego wzniesienie było potrzebne uprzednie uzyskanie pozwolenia na budowę albo zgłoszenie budowy, można przystąpić dopiero po zawiadomieniu organu nadzoru budowlanego o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w ter­minie czternastu dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi sprzeciwu w drodze decyzji. W przypadkach zaś okre­ślonych w art. 55 Pb ustawodawca wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. W przypadku opisanym w pytaniu mamy do czynienia z re­alizacją robót budowlanych objętych decyzją o pozwoleniu na budowę w zakresie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego. A zatem obiekt ten nie jest jeszcze użytkowa­ny zgodnie ze swoim przeznaczeniem, określonym w decyzji o pozwoleniu na zmianę sposobu użytkowania obiektu bu­dowlanego. Nie zostaje więc spełniona dyspozycja przepisu wskazująca na zwolnienie z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę w przypadku budowy instalacji wewnątrz użytko­wanego budynku. Wydaje się więc, że w takiej sytuacji przepis ten nie może mieć zastosowania.

Z uzasadnienia do rządowego projektu ustawy o zmianie nie­których ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przed­siębiorców (druk nr 994) wprowadzającego ostatnią zmianę w komentowanym przepisie podnosi się, że budowa tak prostych i powszechnych urządzeń, jak instalacje klimaty­zacyjne, powinna się odbywać bez pozwolenia na budowę

Uwzględniając przedmiotowe uzasadnienie, trzeba wziąć pod uwagę jeszcze jedną możliwość, a mianowicie należy prze­prowadzić postępowanie w sprawie kwalifikacji ewentualne­go odstępstwa, polegającego na budowie nieuwzględnionej w projekcie instalacji klimatyzacji, jako istotnego lub nieistot­nego odstąpienia od projektu. Jak wynika z art. 36a ust. 7 Pb, kwalifikacji zamierzonego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego dokonuje projektant, który w przypad­ku uznania, że jest ono nieistotne, obowiązany jest zamieścić w projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące tego odstąpienia. Nieistotne odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmia­nie pozwolenia na budowę.